TBDY 2018 Nedir?

• 15 Mayıs 2025

TBDY 2018 Nedir? | Antalya’da Statik Proje Çizimi ve Depreme Dayanıklı Yapılar

Depreme Dayanıklı Yapılar İçin Temel Kılavuz – TBDY 2018

Türkiye, aktif fay hatları üzerinde yer alan bir ülkedir. Her yıl yaşanan binlerce küçük ve büyük deprem, yapıların dayanıklılığı konusunda ciddi bir hassasiyet oluşturmuştur. Bu doğrultuda, TBDY 2018 (Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği), yapı güvenliğini sağlamada en güncel ve kapsamlı kaynak olarak öne çıkar. Özellikle statik proje çizimi Antalya gibi yüksek yapılaşma potansiyeline sahip bölgelerde, bu yönetmeliğe uygun projelendirme hem zorunludur hem de hayati önem taşır.

Bu kapsamlı yazımızda şu konuları detaylıca ele alacağız:

• TBDY 2018 nedir, neden gereklidir?

• Statik proje nedir ve Antalya’da nasıl hazırlanır?

• Yönetmeliğin getirdiği teknik zorunluluklar nelerdir?

• Antalya özelinde zemin ve deprem verileri nasıl değerlendirilir?

• Hangi yapı sistemleri hangi koşullarda tercih edilmelidir?

---

1. TBDY 2018 Nedir?

TBDY 2018, “Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği”nin 2018 yılında güncellenerek 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe giren sürümüdür. AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı) tarafından hazırlanan bu yönetmelik, binaların deprem etkilerine karşı güvenli olarak tasarlanması ve inşa edilmesini zorunlu kılar.

Yönetmelik, sadece yeni yapılacak yapıları değil, aynı zamanda mevcut yapıların güçlendirme, yeniden kullanım ve işlev değişiklikleri gibi durumlarını da kapsar.

---

2. TBDY 2018’in Getirdiği Yenilikler

TBDY 2018, bir önceki sürüm olan TBDY 2007’ye göre çok daha kapsamlıdır. Gerek kullanılan analiz yöntemleri, gerekse performans hedefleri açısından önemli yenilikler içerir:

• Yeni Deprem Tehlike Haritası: Daha hassas verilerle hazırlanmış, AFAD tarafından çevrimiçi olarak sunulan harita.

• Performansa Dayalı Tasarım: Yapıların sadece taşıyıcı sistem değil, kullanım türü ve olası deprem senaryoları göz önüne alınarak tasarlanmasını zorunlu kılar.

• Yapı Kullanım Sınıfı (BKS) Kavramı: Hastaneler, okullar, konutlar ve ticari yapılar farklı güvenlik düzeylerinde değerlendirilir.

• Zemin Davranışı Detayları: Zemin etüt raporlarının kapsamı genişletilmiş ve zorunlu hale getirilmiştir.

• Doğrusal Olmayan Deprem Analizleri: Özellikle yüksek yapı ve kamu binalarında bu analiz türü zorunludur.

---

3. Statik Proje Nedir ve Neden Hayati Öneme Sahiptir?

Statik proje, bir yapının taşıyıcı sisteminin tüm hesaplarını, kesit boyutlarını, donatı detaylarını ve yapının yatay/düşey yükler altındaki davranışlarını gösteren teknik projedir.

Antalya gibi deprem riski taşıyan bir bölgede statik proje;

• Depreme karşı güvenli yapı tasarımı sağlar,

• Yapı denetim sürecinde temel inceleme konusudur,

• Ruhsat alma aşamasında olmazsa olmaz bir evraktır,

• Binanın uzun ömürlü ve hasarsız olması için gereklidir.

---

4. Antalya’da Statik Proje Çizimi Süreci

a) Zemin Etüdü ve Analizi

Antalya’da çok çeşitli zemin tipleri vardır:

• Lara ve Konyaaltı gibi sahil kesimlerinde gevşek zemin

• Kepez ve Döşemealtı'nda kaya zemin
  Bu nedenle her proje öncesi zemin etüt raporu hazırlanmalıdır.

b) Mimari Proje Uyumunun Sağlanması

Statik proje, mimari projeye tam uyumlu olarak çizilmelidir. Aksi halde ruhsat sürecinde ret alınabilir.

c) TBDY 2018'e Uygun Hesaplama

• SDS ve SD1 değerlerinin belirlenmesi

• BKS ve DTS sınıflarının atanması

• Deprem yüklerinin modellenmesi

• Yanal deplasman ve sünek davranış kontrolleri

• Betonarme/çelik hesaplarının yönetmelik kriterlerine göre yapılması

---

5. Deprem Tehlike Parametreleri: Antalya’ya Özel Veriler

TBDY 2018, yapıların konumlarına özgü olarak değerlendirilmesini şart koşar. Antalya için bazı örnek değerler şunlardır:

• SDS (Spektral İvme Katsayısı): 0.26 – 0.35 aralığında

• Zemin Sınıfları: ZA, ZB (kaya); ZC, ZD (orta-zayıf)

• Deprem Tasarım Sınıfı (DTS): Genellikle DTS-2 veya DTS-3

AFAD’ın https://tdth.afad.gov.tr adresinden detaylı verilere ulaşılabilir.

---

6. TBDY 2018’e Göre Performans Hedefleri

Yapılar, farklı deprem büyüklüklerine göre farklı performans seviyeleri göstermelidir. Yönetmelik bu seviyeleri şöyle tanımlar:

• Göçmenin Önlenmesi (GO): En büyük depremde dahi ayakta kalmalı

• Can Güvenliği (CG): Orta büyüklükteki depremlerde can kaybı olmamalı

• Hizmet Sürekliliği (HS): Küçük depremlerde işlevine devam etmeli

• Sınırlı Hasar (SH): Deprem sonrası kısa sürede onarılabilir hasar oluşmalı

---

7. TBDY 2018 ile Güçlendirme Projeleri

Sadece yeni yapılar değil, mevcut yapılar da bu yönetmeliğe göre değerlendirilmeli ve gerekiyorsa güçlendirilmelidir.

Güçlendirme Gerektiren Durumlar

• 1999 öncesi yapılmış binalar

• Yapı performans analizi sonucu yetersiz çıkan yapılar

• Fonksiyon değişikliği (örneğin konuttan okula)

• Zemin sıvılaşması olan bölgelerdeki yapılar

Uygulama Yöntemleri

• Karbon fiber kaplama

• Mantolama ve kesit büyütme

• Çelik çapraz sistemler

• Temel genişletme

---

8. Antalya’da TBDY 2018’e Uygun Ruhsat Süreci

Gerekli Belgeler:

• Mimari proje

• Statik ve betonarme proje

• Zemin etüt raporu

• Elektrik, mekanik proje

• Harita aplikasyon krokisi

• Mühendis ve mimar e-imza belgeleri

Ruhsat Aşamaları:

1. Proje hazırlık ve kontrol

2. Belediye kontrol ve onay

3. Yapı denetim başvurusu

4. Ruhsat belgesi düzenlenmesi

---

9. Statik Projede En Sık Yapılan Hatalar

• Mimariyle uyumsuz taşıyıcı sistem çözümü

• Zemin etüt raporunun dikkate alınmaması

• TBDY 2018 performans hedeflerinin ihmal edilmesi

• Deprem yüklerinin eksik modellenmesi

• Donatı detaylarının standartlara aykırı olması

Antalya’daki yapı denetim firmaları ve belediyeler bu konularda oldukça titizdir. Ruhsatın gecikmemesi için profesyonel projelendirme şarttır.

---

10. TBDY 2018’e Göre Yapı Sisteminin Seçilmesi

TBDY 2018, deprem güvenliğini sağlayabilmek için yapının taşıyıcı sisteminin zemin, yükseklik, kullanım amacı gibi kriterlere göre doğru belirlenmesini zorunlu kılar.

a) Sistem Türleri

b) Yapı Yüksekliğine Göre Seçim

c) Antalya’ya Özgü Sistem Tercihleri

Antalya'da zemin sınıfı ZC veya ZD ise:

• Perdeli veya karma sistem tercih edilmeli

• Gerekirse zemin iyileştirme yöntemleriyle birlikte uygulanmalı

• Yüksek yapılar için doğrusal olmayan analiz yapılmalı

---

11. Sonuç: Yapı Güvenliğiniz İçin TBDY 2018 ve Doğru Statik Proje Şart

Antalya’da statik proje çizimi, yalnızca bir ruhsat aşaması değil, aynı zamanda depreme karşı yaşamsal bir güvenlik adımıdır. Yapıların güvenli, uzun ömürlü ve ekonomik olması için TBDY 2018 yönetmeliğine uygun şekilde statik proje hazırlanmalıdır. 

Bu Süreci Bizimle Güvenle Yürütün

Efil İnşaat olarak, TBDY 2018 yönetmeliğine tam uyumlu, depreme dayanıklı ve uzun ömürlü yapılar tasarlıyoruz. Antalya bölgesinde uzman mühendislik kadromuzla, statik proje çiziminden ruhsat sürecine kadar tüm adımlarda yanınızdayız. Siz de yapınızın güvenliğini ve yasal uygunluğunu riske atmadan yol almak istiyorsanız, doğru yerdesiniz.
------ Efil İnşaat ile güvenli yarınlara sağlam temeller atın.